Technische ontwikkelingen in radio: een gigantische speeltuin

Radiomakers kijken vooral naar de Angelsaksische en noordelijke landen om inspiratie te vinden voor hun eigen radio formats. De techniek blijkt in de evolutie daarvan een bepalende factor.

Eind mei maakten Peter Van de Veire en Julie Van den Steen live radio aan de kust. Deze samenwerking tussen MNM x Westtoer zou niet tot stand kunnen komen zonder innovaties in het radiolandschap. De nieuwe mogelijkheden bij radio, ook op vlak van formats, zijn vaak ingegeven door technische en technnologische vernieuwingen. Via een scoopfone kan je om het even waar radio maken en sta je middenin de leefwereld van de mensen.” Aan het woord is Rino Ver Eecke, (nu nog) nethoofd van radiozender MNM.

Het verlaten van de studio is zeker een eerste trend in radio formats. Niet dat het helemaal nieuw is, maar het is wel zoveel gemakkelijker tegenwoordig, waardoor het als format en niet meer als one shot wordt ingezet.

De stap naar events is dan ook snel gezet. “Al is dit niets nieuws”, zegt Martin Liss, een bekende Duitse mediaconsultant en radio-expert. “Radio heeft altijd al events, zowel groot als klein, ingezet als marketingtool: een festival, het tonen van een blockbuster in de ochtend…”

“Eigenlijk is alles al gedaan”, voegt Rino Ver Eecke eraan toe. “Maar door het weer met iets anders te combineren, kom je terug tot iets nieuws.” Lees: combineer event met liveradio met fundraising en je krijgt De Warmste Week.

Wie het heeft over techniek en technologie kan natuurlijk niet om de digitalisering heen. Bij radio heeft die vooral als voordeel dat dankzij DAB+ en internetradio de ether niet langer beperkt is. “Op FM is het aantal frequenties beperkt”, zegt Martin Liss hierover. “Dat betekent dat mediagroepen voor massaproducten kiezen. Online heb je die beperking niet en merk je heel gesegmenteerde zenders, die bv. enkel muziek uit de jaren ’80 of ’90 spelen. De nieuwste trend is personality radio. In Duitsland heeft tv-presentatrice Barbara Schöneberger met barba radio haar eigen zender. Daarop hoor je de muziek die zij graag hoort, net als interviews door Schöneberger, acties met de actrice…”

“Deze zenders bereiken een specifiek publiek”, concludeert Rino Ver Eecke. “Een andere manier om dat te doen is door thematisch te werk te gaan. Je kan bijvoorbeeld een format of zelfs zender bedenken die het heeft over sport en competitie. Wanneer je zou focussen op sportbeleving, zou je weer een heel ander format hebben.”

De digitalisering en streamingsmogelijkheden zorgen er ook voor dat radiozenders meer en meer kunnen personaliseren. Radio en audiobeleving kan dan zowel broadcast (naar velen tegelijk) als one to one (gepersonaliseerd naar die ene luisteraar) zijn en dat laatste is een nieuw aspect. Rino Ver Eecke verwijst naar Absolute Radio in Londen als een voorloper op dit vlak.

“Al merk je wel dat personalities belangrijk zijn en blijven”, zo voegt Rino toe. “Door het aspect van companionship onderscheidt radio zich van de vele andere audioplatformen.” Een niet onbelangrijk element…

Ook internet an sich heeft een impact gehad op radioformats. “In eerste instantie was het een manier om je programma’s en zender verder te laten leven”, vertelt Rino Ver Eecke. “Door middel van foto’s en tekst gaf je een inkijk in het leven achter de microfoon. Sinds de opkomst van sociale media draait het veel meer om interactiviteit.” “Je kan social media gebruiken om feedback te krijgen, maar evenzeer om input te krijgen”, zegt Martin Liss hierover.

“Als we Back to the 90s & Nillies organiseren, proberen we op zoveel mogelijk platformen aanwezig te zijn”, geeft Rino Ver Eecke een voorbeeld. “Bij Marathonradio helpen we studenten op andere platformen dan radio met concrete tips en dergelijke.”

“Als we MNM Back to the 90s & Nillies organiseren, proberen we op zoveel mogelijk platformen aanwezig te zijn”, geeft Rino Ver Eecke een voorbeeld. “Bij Marathonradio helpen we studenten op andere platformen dan radio met concrete tips en dergelijke.”

In het algemeen hebben sociale media voor meer interactie op de radio gezorgd. Talk radio zit duidelijk opnieuw in een stijgende curve, waarschijnlijk mee ingegeven door het succes van podcasts, opnieuw een nieuwe manier voor radiozenders om in contact te treden met hun publiek.

Wat de techniek radio in de toekomst nog zal brengen? Moeilijk te voorspellen, maar het zou best kunnen dat de smart speaker een rol zal spelen. “Om de pauze tussen twee seizoenen van Westworld te overbruggen, organiseerde HBO een audio quiz via Alexa”, klinkt het bij Raf De Braekeleer, Founder van audio agency Radio Air Force. “Je hoort een verhaal, geeft antwoorden, maakt keuzes en zo leer je je weg kennen en vind je misschien de weg naar het einde van het verhaal.”

Volgens De Braekeleer creëert de smartspeaker een gigantische speeltuin voor radiomakers en andere audiocreatieven. Opnieuw een bewijs dat techniek radio steeds weer nieuwe mogelijkheden geeft.